Sons and Heirs
(Genesis 21:1-8; Romans 8:12-17)

1Λέγω (I say) δέ (now), ἐφ’ (for) ὅσον (as long as) χρόνον (time) ὁ (the) κληρονόμος (heir) νήπιός (a child) ἐστιν (is), οὐδὲν (not) διαφέρει (he differs) δούλου (from a slave), κύριος (though owner) πάντων (of everything) ὤν (being). 2ἀλλὰ (Instead), ὑπὸ (under) ἐπιτρόπους (guardians) ἐστὶν (he is), καὶ (and) οἰκονόμους (trustees), ἄχρι (until) τῆς (the) προθεσμίας (time appointed) τοῦ (by his) πατρός (father). 3οὕτως (So) καὶ (also) ἡμεῖς (we), ὅτε (when) ἦμεν (we were) νήπιοι (children), ὑπὸ (under) τὰ (the) στοιχεῖα (basic principles)a τοῦ (of the) κόσμου (world) ἤμεθα (were) δεδουλωμένοι (held in bondage).

4Ὅτε (When) δὲ (however) ἦλθεν (had come) τὸ (the) πλήρωμα (fullness) τοῦ (of the) χρόνου (time), ἐξαπέστειλεν (sent forth) ὁ (-) Θεὸς (God) τὸν (the) Υἱὸν (Son) αὐτοῦ (of him), γενόμενον (having been born) ἐκ (of) γυναικός (a woman), γενόμενον (having been born) ὑπὸ (under) νόμον (the Law), 5ἵνα (that) τοὺς (those) ὑπὸ (under) νόμον (the Law) ἐξαγοράσῃ (He might redeem), ἵνα (so that) τὴν (the) υἱοθεσίαν (divine adoption as sons) ἀπολάβωμεν (we might receive). 6Ὅτι (Because) δέ (now) ἐστε (you are) υἱοί (sons), ἐξαπέστειλεν (sent forth) ὁ (-) Θεὸς (God) τὸ (the) Πνεῦμα (Spirit) τοῦ (of the) Υἱοῦ (Son) αὐτοῦ (of Him) εἰς (into) τὰς (the) καρδίας (hearts) ἡμῶν (of us), κρᾶζον (crying out), “Ἀββᾶ (Abba), ὁ (-) Πατήρ (Father)!” 7ὥστε (So) οὐκέτι (no longer) εἶ (you are) δοῦλος (a slave), ἀλλὰ (but) υἱός (a son); εἰ (if) δὲ (now) υἱός (a son), καὶ (also) κληρονόμος (an heir) διὰ (through) Θεοῦ (God).

Paul's Fears for the Galatians

8Ἀλλὰ (But) τότε (at that time) μὲν (indeed) οὐκ (not) εἰδότες (knowing) Θεὸν (God), ἐδουλεύσατε (you were enslaved) τοῖς (to those) φύσει (by nature) μὴ (not) οὖσιν (being) θεοῖς (gods); 9νῦν (now) δὲ (however), γνόντες (having known) Θεόν (God), μᾶλλον (rather) δὲ (however) γνωσθέντες (having been known) ὑπὸ (by) Θεοῦ (God), πῶς (how) ἐπιστρέφετε (do you turn) πάλιν (again) ἐπὶ (to) τὰ (the) ἀσθενῆ (weak) καὶ (and) πτωχὰ (destitute) στοιχεῖα (principles), οἷς (to which) πάλιν (again) ἄνωθεν (anew) δουλεύειν* (to be enslaved) θέλετε (you desire)? 10ἡμέρας (Days) παρατηρεῖσθε (you observe), καὶ (and) μῆνας (months) καὶ (and) καιροὺς (seasons) καὶ (and) ἐνιαυτούς (years). 11φοβοῦμαι (I fear) ὑμᾶς (for you), μή (lest) πως (perhaps) εἰκῇ (in vain) κεκοπίακα (I have toiled) εἰς (for) ὑμᾶς (you). 12Γίνεσθε (Become) ὡς (as) ἐγώ (I am), ὅτι (because) κἀγὼ (I also have become) ὡς (as) ὑμεῖς (you), ἀδελφοί (brothers), δέομαι (I implore) ὑμῶν (you). οὐδέν (In nothing) με (me) ἠδικήσατε (have You wronged).

13Οἴδατε (You know) δὲ (now) ὅτι (that) δι’ (in) ἀσθένειαν (weakness) τῆς (of the) σαρκὸς (flesh) εὐηγγελισάμην (I proclaimed the gospel) ὑμῖν (to you) τὸ (at the) πρότερον (first); 14καὶ (and) τὸν (the) πειρασμὸν (test) ὑμῶν (of you) ἐν (in) τῇ (the) σαρκί (flesh) μου (of me), οὐκ (not) ἐξουθενήσατε (you did despise me), οὐδὲ (nor) ἐξεπτύσατε (reject me with contempt); ἀλλὰ (but) ὡς (as) ἄγγελον (an angel) Θεοῦ (of God), ἐδέξασθέ (you received) με (me) ὡς (even as) Χριστὸν (Christ) Ἰησοῦν (Jesus). 15ποῦ (What) οὖν (then) ὁ (the) μακαρισμὸς (blessedness) ὑμῶν (of you)? μαρτυρῶ (I bear witness) γὰρ (for) ὑμῖν (to you) ὅτι (that), εἰ (if) δυνατὸν (possible), τοὺς (the) ὀφθαλμοὺς (eyes) ὑμῶν (of you) ἐξορύξαντες (having gouged out), ἐδώκατέ (you would have given them) μοι (to me). 16ὥστε (So) ἐχθρὸς (enemy) ὑμῶν (of you) γέγονα (have I become), ἀληθεύων (speaking truth) ὑμῖν (to you)?

17Ζηλοῦσιν (They are zealous after) ὑμᾶς (you) οὐ (not) καλῶς (rightly), ἀλλὰ (but) ἐκκλεῖσαι (to exclude) ὑμᾶς (you from us). θέλουσιν (They desire) ἵνα (so that) αὐτοὺς (them) ζηλοῦτε (you might be zealous after). 18καλὸν (Good it is) δὲ (now) ζηλοῦσθαι (to be zealous) ἐν (in) καλῷ (a right thing) πάντοτε (at all times), καὶ (and) μὴ (not) μόνον (only) ἐν (in) τῷ (-) παρεῖναί (being present) με (my) πρὸς (with) ὑμᾶς (you).

19Τέκνα (Children) μου (of me), οὓς (of whom) πάλιν (again) ὠδίνω (I travail) μέχρις (until) οὗ (that) μορφωθῇ (shall have been formed) Χριστὸς (Christ) ἐν (in) ὑμῖν (you), 20ἤθελον (I was wishing) δὲ (indeed) παρεῖναι (to be present) πρὸς (with) ὑμᾶς (you) ἄρτι (presently) καὶ (and) ἀλλάξαι (to change) τὴν (the) φωνήν (tone) μου (of me), ὅτι (because) ἀποροῦμαι (I am perplexed) ἐν (as to) ὑμῖν (you).

Hagar and Sarah

21Λέγετέ (Tell) μοι (me), οἱ (those) ὑπὸ (under) νόμον (the Law) θέλοντες (wishing) εἶναι (to be), τὸν (the) νόμον (Law) οὐκ (not) ἀκούετε (you do listen to)? 22γέγραπται (It has been written) γὰρ (for) ὅτι (that) Ἀβραὰμ (Abraham) δύο (two) υἱοὺς (sons) ἔσχεν (had), ἕνα (one) ἐκ (of) τῆς (the) παιδίσκης (slave woman) καὶ (and) ἕνα (one) ἐκ (of) τῆς (the) ἐλευθέρας (free). 23ἀλλ’ (But) ὁ (the one) μὲν (indeed) ἐκ (of) τῆς (the) παιδίσκης (slave woman), κατὰ (according to) σάρκα (flesh) γεγέννηται (has been born); ὁ (the one) δὲ (but) ἐκ (of) τῆς (the) ἐλευθέρας (free), δι’* (through) 〈τῆς〉 (the) ἐπαγγελίας (promise), 24ἅτινά (which things) ἐστιν (are) ἀλληγορούμενα (allegorized); αὗται (these) γάρ (for) εἰσιν (are) δύο (two) διαθῆκαι (covenants): μία (one) μὲν (indeed) ἀπὸ (from) ὄρους (Mount) Σινᾶ (Sinai), εἰς (unto) δουλείαν (slavery) γεννῶσα (begetting), ἥτις (which) ἐστὶν (is) Ἁγάρ (Hagar). 25τὸ (-) δὲ (And) Ἁγὰρ (Hagar) Σινᾶ (Sinai) ὄρος (Mount) ἐστὶν (is), ἐν (in) τῇ (-) Ἀραβίᾳ (Arabia); συστοιχεῖ (she corresponds) δὲ (now) τῇ (to the) νῦν (present) Ἰερουσαλήμ (Jerusalem), δουλεύει (she is in slavery) γὰρ (for) μετὰ (with) τῶν (the) τέκνων (children) αὐτῆς (of her). 26ἡ (-) δὲ (But) ἄνω (the above) Ἰερουσαλὴμ (Jerusalem) ἐλευθέρα (free) ἐστίν (is), ἥτις (who) ἐστὶν (is) μήτηρ (mother) ἡμῶν (of us). 27γέγραπται (It has been written) γάρ (for):

“Εὐφράνθητι (Rejoice), στεῖρα (O barren woman),

ἡ (the one) οὐ (not) τίκτουσα (bearing);

ῥῆξον (break forth) καὶ (and) βόησον (call aloud),

ἡ (the one) οὐκ (not) ὠδίνουσα (travailing);

ὅτι (because) πολλὰ (many) τὰ (are the) τέκνα (children) τῆς (of the) ἐρήμου (desolate woman) μᾶλλον (more),

ἢ (than) τῆς (of her) ἐχούσης (having) τὸν (the) ἄνδρα (husband).”b

28Ὑμεῖς (You)c δέ (now), ἀδελφοί (brothers), κατὰ (like) Ἰσαὰκ (Isaac), ἐπαγγελίας (of promise) τέκνα (children) ἐστέ (are). 29ἀλλ’ (But) ὥσπερ (just as) τότε (at that time) ὁ (the one) κατὰ (according to) σάρκα (flesh) γεννηθεὶς (having been born) ἐδίωκεν (was persecuting) τὸν (the one born) κατὰ (according to) Πνεῦμα (Spirit), οὕτως (so) καὶ (also) νῦν (it is now).

30Ἀλλὰ (But) τί (what) λέγει (says) ἡ (the) γραφή (Scripture)? “Ἔκβαλε (Cast out) τὴν (the) παιδίσκην (slave woman) καὶ (and) τὸν (the) υἱὸν (son) αὐτῆς (of her); οὐ (no) γὰρ (for) μὴ (not) κληρονομήσει (will inherit) ὁ (the) υἱὸς (son) τῆς (of the) παιδίσκης (slave woman) μετὰ (along with) τοῦ (the) υἱοῦ (son) τῆς (of the) ἐλευθέρας (free).”d 31διό (So then), ἀδελφοί (brothers), οὐκ (not) ἐσμὲν (we are) παιδίσκης (of the slave woman) τέκνα (children), ἀλλὰ (but) τῆς (of the) ἐλευθέρας (free).