דבר4

1 און איצט, ישראל, שמע! צו די חוקים און די משפטים וואס איך למד דיך צו עשה, כדי איר זאלט חיה, און בוא און ירש הארץ וואס ה' אלוקי אבותיכם נתן אייך. 2 איר זאלט נישט יסף צו דעם דבר וואס איך צוה אייך, און איר זאלט נישט גרע דערפון, כדי צו זיין שומר איבער די מצוות פון ה' אלוקיכם, וואס איך צוה אייך. 3 אייערע אויגן האבן ראה וואס ה' האט עשה אין בעל-פעור, אז כל האיש וואס איז הלך נאך דעם בעל פון פעור, האט אים ה' אלוקיך שמד פון צווישן דיר. 4 און איר, וואס זענען דבקים צו ה' אלוקיכם, חיים כולכם היום. 5 ראה, איך האב אייך למד חוקים און משפטים, אזוי ווי ה' אלוקי האט מיר צוה, אויף צו עשה אזוי אין הארץ וואס איר בוא אהין, עס צו ירש. 6 זאלט איר זיי זיין שומר איבער און עשה, ווייל דאס איז אייער חכמה און אייער בינה אין די אויגן פון די עמים, וואס אז זיי וועלן שמע כל די דאזיקע חוקים, וועלן זיי אמר: פארוואר, אן עם חכם און נבון איז דאס דאזיקער גוי גדול. 7 ווייל וואסער גוי גדול איז פאראן, וואס האט אלוקים קרובים צו אים אזוי ווי ה' אלוקינו, ווען נאר מיר קרא צו אים? 8 און וואסער גוי גדול איז פאראן, וואס האט חוקים און משפטים צדיקם אזוי ווי כל תורה הזאת, וואס איך נתן פאר אייך היום? 9 נאר זיי דיר שמר און שומר! דיין נפש מאד, זאלסט נישט שכח די דברים וואס דיינע אויגן האבן ראה, און זיי זאלן נישט סור ווערן פון לבבך כל ימי חייך, און זאלסט מאכן ידע בניך און בני בניך; 10 דעם יום וואס דו ביסט עמד פאר ה' אלוקיך אין חורב, ווען ה' האט צו מיר אמר: קהל! צו מיר העם, און איך וועל זיי לאזן שמע מיינע דברים, כדי זיי זאלן לערנען מורא צו האבן פאר מיר כל הימים וואס זיי חי אויף האדמה, און גם זייערע בנים זאלן זיי למד. 11 און איר האט קרב, און האט זיך עמד אונטערן ההר, און דער הר האט בער מיט אש ביזן לב השמים, מיט חושך, ענן, און ערפל. 12 און ה' האט צו אייך דבר פון מיטן אש; א קול פון דברים האט איר שמע, אבער א תמונה האט איר נישט ראה; בלויז א קול. 13 און ער האט אייך נגד זיין ברית וואס ער האט אייך צוה צו עשה די עשרת הדברים; און ער האט זיי כתב אויף 2 לוחות אבנים. 14 און מיר האט ה' צוה אין יענער צייט אייך צו למד חוקים און משפטים, כדי איר זאלט זיי עשה אין הארץ וואס איר עבר אהין, עס צו ירש. 15 דעריבער זאלט איר זיין שומר מאד איבער נפשותיכם ווייל איר האט נישט ראה קיין תמונה אין דעם יום וואס ה' האט דבר צו אייך אין חורב פון מיטן אש 16 אז איר זאלט נישט שחת ווערן און אייך עשה א פסל, די תמונה פון א סמל תבנית פון א זכר אדער א נקבה, 17 די תבנית פון א בהמה וואס אויף הארץ, די תבנית פון א צפור כנף וואס עוף אין שמים, 18 די תבנית פון כל רמש אויף אדמה, די תבנית כל דג וואס אין מים אונטער הארץ. 19 און אז דו וועסט נשא דיינע אויגן צום שמים, און ראה די שמש און די ירח און די כוכבים, כל צבא השמים, זאלסטו נישט נדח ווערן, און זיך שחה צו זיי, און עבד זיי, וואס ה' אלוקיך האט זיי חלק צו כל עמים אונטערן כל השמים. 20 אבער אייך האט ה' לקח, און אייך יצא פון דעם כור ברזל, פון מצרים, אים צו זיין פאר אן עם נחלה, אזוי ווי יום הזה. 21 און ה' האט אנף אויף מיר פון אייערטוועגן, און ער האט געשווארן אז איך זאל נישט עבר דעם ירדן, און נישט בוא אין הארץ הטובה וואס ה' אלוקיך נתן דיר פאר א נחלה. 22 ווייל איך מות אין דעם ארץ הזאת; איך נישט עבר דעם ירדן, אבער איר וועט עבר, און וועט ירש דאס דאזיקע ארץ טובה. 23 שמר! אייך, איר זאלט נישט שכח ברית ה' אלוקיכם, וואס ער האט כרת מיט אייך, און אייך עשה א פסל, די תמונה פון כל וואס ה' אלוקיך האט דיר צוה. 24 ווייל ה' אלוקיך איז אן אש אוכלה, אן א-ל קנא. 25 ווען דו וועסט ילד בנים און בני בנים, און איר וועט זיך ישן אין הארץ, און איר וועט שחת ווערן, און וועט עשה א פסל, א תמונה פון עפעס, און איר וועט עשה וואס איז הרע אין די אויגן פון ה' אלוקיך, אים צו כעס, 26 מאך איך היום השמים און הארץ עדות קעגן אייך, אז אבד וועט איר מהר אבד פון הארץ וואס איר עבר דעם ירדן אהין, עס צו ירש; איר וועט נישט ארך ימים זיין דרינען, נייערט שמד וועט איר שמד ווערן. 27 און ה' וועט אייך פוץ צווישן די עמים, און איר וועט שאר מת מספר צווישן די גוים, וואס ה' וועט אייך אהין נהג. 28 און איר וועט דארטן עבד אלוקים, מעשה ידי אדם, עץ, און אבן, וואס נישט זיי ראש, און נישט זיי שמע, און נישט זיי אכל, און נישט זיי ריח. 29 און איר וועט בקש פון דארטן ה' אלוקיכם; און וועסט אים מצא, אויב דו וועסט אים דרש מיט כל לבבך, און מיט כל נפשך. 30 ווען דיך וועט צר
, און דיך וועלן מצא כל די דאזיקע זאכן, אין אחרית הימים, וועסטו זיך שוב צו ה' אלוקיך, און וועסט שמע צו זיין קול. 31 ווייל ה' אלוקיך איז א-ל רחום ; ער וועט דיך נישט רפה און דיך נישט שחת, און ער וועט נישט שכח הברית מיט אבותיך, וואס ער האט זיי געשווארן. 32 ווייל שאל! נא וועגן די ימים ראשונים וואס זיינען געווען פאר דיר, פון זינט דעם יום וואס ברא אלוקים אדם אויף הארץ, און פון עק שמים ביז עק שמים, אויב עס איז ווען געשען אזוי ווי די דאזיקע דבר הגדול, אדער הנשמע כמוהו; 33 אויב אן עם האט שמע דעם קול אלוקים דבר מתוך האש, אזוי ווי דו האסט שמע, און איז געבליבן לעבן; 34 אדער אויב אלוקים האט נסה צו בוא צו לקח פאר זיך א גוי פון צווישן א גוי, מיט מסות [מסה], מיט אותות , און מיט מופתים , און מיט מלחמה, און מיט א יד חזקה, און מיט א אויסגעשטרעקטן זרוע , און מיט מוראים גדולים, אזוי ווי כל וואס ה' אלוקיכם האט עשה לכם אין מצרים פאר דיינע אויגן. 35 דיר איז עס באוויזן געווארן, כדי זאלסט האבן דעת אז ה', ער איז האלוקים; אֵין עוד מלבדו. 36 פון השמים האט ער דיך געלאזט שמע זיין קול, כדי דיך צו יסר, און אויף הארץ האט ער דיר באוויזן זיין אש הגדולה, און זיינע דברים איר שמע פון מיטן אש. 37 ווייל ער האט אהב אבותיך, און האט ער בחר זייער זרע נאך אים, און האט דיך יצא אין פראנט פון זיין פנים, מיט זיין כוח הגדול, פון מצרים, 38 צו ירש פון פאר דיר גוים גדולים און עצומים פון דיר, דיך צו ברענגען כדי דיר צו נתן זייער ארץ פאר א נחלה, אזוי ווי יום הזה. 39 און זאלסט האבן דעת היום, און שוב אין לבבך, אז ה', ער איז האלוקים אין שמים אויבן, און אויף הארץ אונטן; אֵין עוד. 40 און זאלסט זיין שומר איבער זיינע חוקים און זיינע מצוות, וואס איך צוה דיר היום, כדי עס זאל יטב דיר און בניך נאך דיר, און כדי זאלסט ארך ימים זיין אויף האדמה וואס ה' אלוקיך נתן דיר, כל הימים. 41 דעמאלט האט משה בדל 3 ערים אויף יענער זייט ירדן מזרחה שמש, 42 אויף צו נוס אהין, פאר דעם רוצח וואס רצח זיין רֵעַ אָן א כיוון, און ער איז אים נישט געווען א שונא פון מתמול שלשום; אז ווען ער וועט נוס אין איינער פון די דאזיקע ערים, זאל ער חיה: 43 בצר אין מדבר, אין דעם מישור, פאר די ראובנים, און ראמות אין גלעד, פאר די גדים, און גולן אין בשן, פאר די מנשים. 44 און דאס איז די תורה וואס משה האט שום פאר די בני-ישראל; 45 דאס זיינען די עדות און די חוקים און די משפטים וואס משה האט דבר צו די בני-ישראל, ווען זיי זיינען יצא פון מצרים; 46 אויף יענער זייט ירדן, אין גיא מול בית-פעור, אין ארץ סיחון מלך אמורי, וואס איז ישב אין חשבון, דעם וואס משה און די בני-ישראל האבן נכה, ווען זיי זיינען יצא פון מצרים; 47 און זיי האבן ירש זיין ארץ, און ארץ פון עוג מלך בשן, די 2 מלכים פון אמורי וואס אין עבר הירדן מזרח שמש; 48 פון ערוער וואס ביים שפה נחל ארנון, און ביזן הר שיאון, דאס איז חרמון 49 און כל הערבה עבר הירדן מזרחה, און ביז דעם ים הערבה, אונטער די אשדות (אשדה) פון פסגה.